Γερασίμου Φραγκουλάκη
Αρχιμανδρίτη
Τρεις
μέρες είχαν περάσει από τότε που οι Ισραηλίτες είχαν διαβεί την Ερυθρά Θάλασσα.
Βρίσκονταν ήδη στην καρδιά της μεγάλης ερήμου Σουρ. Κατάκοποι και
τσουρουφλισμένοι από τον δυνατό ήλιο αποζητούσαν μια πηγή για να βρέξουν λίγο
τα χείλη τους, να δροσιστούν. Το μεγαλύτερο και καλύτερο δώρο εκείνη τη στιγμή
για τους Ισραηλίτες, θα ήταν λίγο νερό. Και να! Ο Θεός που οδηγούσε τα βήματά
τους στην έρημο, τους οδήγησε μπροστά σε μια μεγάλη πηγή. Την πηγή της Μερράς.
Με ανείπωτη χαρά έτρεξαν όλοι για να βρέξουν τα χείλη τους, να πιουν νερό να
ξεδιψάσουν. Μεγάλη απογοήτευση τους πιάνει όμως όταν διαπιστώνουν πως το νερό
της πηγής είναι τόσο πικρό που αντί να τους δροσίσει τους φλογίζει περισσότερο.
Κι αυτή την φορά, όπως συνέβαινε κάθε φορά που αντιμετώπιζαν δυσκολία,
στράφηκαν εναντίον του Μωυσή. Κι ο Μωυσής κραυγάζει ικετευτικά και πάλι προς
τον Κύριο υπέρ του λαού. Ζητούσε σωτηρία για το λαό που είχε κρεμαστεί από τον
ίδιο το Θεό στον τράχηλό του. Και ο Θεός του απάντησε: "Και έδειξεν αυτώ
Κύριος ξύλον, και ενέβαλεν αυτό εις το ύδωρ, και εγλυκάνθη το ύδωρ".[1]
(Του έδειξε λέει ένα ξύλο, το οποίο έβαλε μέσα στο νερό και μετατράπηκε σε
γλυκό).
Το
μυστηριώδες αυτό ξύλο κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας, είναι ο τύπος του
Σταυρού. Το ξύλο εκείνο που γλυκαίνει τις πίκρες της ζωής όσων πιστεύουν σ'
εκείνον που τον αγίασε με το αίμα του, όταν αναίτια, τιμωρώντας τον για τα καλά
που πρόσφερε στον λαό, τον κάρφωσαν πάνω σ΄ αυτόν.
Αγαπητοί
μου αδελφοί, η αρχή κάθε αγώνα έχει πολλές δυσκολίες οι οποίες σχετίζονται με
τους κόπους που προϋποθέτει το τελείωμά του. Και όταν οι κόποι είναι πολλοί και
μεγάλοι δημιουργούν αδυναμία που καμιά φορά κάνουν την συνέχεια του αγώνα
δύσκολη και επώδυνη. Έτσι κι εμείς ευρισκόμενοι στη μέση του πνευματικού αγώνα
που προϋποθέτει η περίοδος της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, με τις
δυσκολίες που έχει, προκειμένου να ενισχυθούμε και να πάρουμε δύναμη για την
συνέχειά του, η Αγία μας Εκκλησία προβάλλει στη μέση αυτού του αγώνα δύο ισχυρά
βοηθήματα˙ τον πανάγιο και ζωοποιό Σταυρό, την ζωή και χαρά του
κόσμου, το στήριγμα των δικαίων, την ελπίδα των αμαρτωλών και την δεσποτική
φωνή του σημερινού Ευαγγελίου, που μας καλεί να σηκώσουμε στους ώμους μας τον
σταυρό μας και να τον ακολουθήσουμε.
Πόσο
παράξενο φαίνεται το σκηνικό της σημερινής ευαγγελικής περικοπής. Συγκεντρώνει
ο Χριστός το λαό και τους μαθητές του και τους κάνει μια διακήρυξη παράξενη,
πολύ παράξενη: "Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν απαρνησάσθω εαυτόν και
αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι".[2]
(Όποιος θέλει να με ακολουθήσει θα πρέπει να απαρνηθεί τον εαυτό του και να
πάρει το σταυρό του και να με
ακολουθήσει). Βλέπετε, θεϊκή σοφία και θαυμάσια μεγαλοπρέπεια. Δεν υποχρεώνει
κανένα, αλλά αφήνει την επιλογή ελεύθερη. "Όστις θέλει", (Όποιος
θέλει).[3]
Η μεγαλύτερη διακήρυξη της θρησκευτικής ελευθερίας. Κανέναν δεν υποχρεώνει ο
Χριστός. Καλεί ο Χριστός όποιον θέλει να σηκώσει τον σταυρό του. Τι εννοεί όμως
όταν αναφέρεται στον σταυρό του καθενός. Ποιος είναι αυτός ο σταυρός.
Κατ΄ αρχήν
σταυρό ονομάζει ο Κύριος τις θλίψεις και τις δοκιμασίες που κάθε άνθρωπος περνά
στην ζωή του. Μια αρρώστια, ο θάνατος αγαπημένου προσώπου, ένα πλήγμα ατομικό,
οικογενειακό, κοινωνικό. Όλα αυτά αποτελούν σταυρό γι' αυτόν που τα υπομένει.
Σταυρός είναι
και οι δοκιμασίες, αλλά και οι διώξεις που υφίσταται όποιος θελήσει να είναι
συνεπής με τον λόγο του Ευαγγελίου. Συχνό φαινόμενο στην κοινωνία μας, ο
ευσυνείδητος, ο τίμιος, ο αγνός, ο δίκαιος να συναντά την αντίδραση και τον
πόλεμο των άλλων.
Σταυρός
όμως είναι και ο αγώνας κατά της αμαρτίας. Γιατί για να νικηθεί η αμαρτία,
χρειάζεται μεγάλος αγώνας. Δεν είναι εύκολο να καθυποτάξει ο άνθρωπος τις
αδυναμίες και τα ελαττώματά του και να καλλιεργήσει την αρετή.
Εκείνο που
αξίζει προσοχής είναι ότι, ο Κύριος λέει: "και αράτω τον σταυρόν
αυτού", που σημαίνει ότι, ο καθένας από εμάς μπορεί να έχει ως σταυρό του
έναν από τους σταυρούς που προαναφέραμε ή περισσότερους. Καλείται επομένως να
σηκώσει τον σταυρό που του δόθηκε, αυτόν που επιτρέπει ο Θεός στον καθένα να
σηκώσει.[4]
Ο προσωπικός σταυρός του καθενός είναι το μερίδιο ευθύνης
που του αναλογεί για την αποστασία του ανθρώπινου γένους από τον Θεό.
Παραπονούμαστε τακτικά και για την ύπαρξη του προσωπικού σταυρού και για το
βάρος του. Ο σταυρός δεν τοποθετείται στους ώμους μας ανεξέλεγκτα. Δεν
μοιράζονται αυτοί οι σταυροί τυχαία. Ο κάθε σταυρός ελέγχεται από την
φιλανθρωπία του Θεού. Ο σταυρός κάθε ανθρώπου είναι ανάλογος με τις δυνάμεις
του και ο δυνατόν ελαφρότερος. Εάν ο Θεός δεν μίκραινε τις διαστάσεις και το
βάρος του σταυρού του καθενός μας, κανένας δεν θα μπορούσε να αντέξει αυτή την
ζωή. "Και ει μη εκολοβώθησαν αι ημέραι εκείναι, ουκ αν εσώθη πάσα
σαρξ".[5]
(Κι αν δεν λιγόστευε ο Θεός τις ημέρες των δεινών, δεν θα γλίτωνε κανένας).
Εύλογο το
ερώτημα: Εφόσον ο Θεός μας αγαπά γιατί δεν μας απαλλάσσει από τους
σταυρούς-δοκιμασίες; Όσο δύσκολο κι αν ακούγεται αυτό το ερώτημα, η απάντηση
είναι απλή. Ο σταυρός αυτός είναι αναγκαίος για τον μεταπτωτικό άνθρωπο. Είναι παιδαγωγία Θεού. Μάλιστα από
αυτόν τον κανόνα δεν εξαιρέθηκε ούτε ο Θεάνθρωπος.[6]
Μόνο που ο σταυρός αυτός είναι
διαφορετικός. Ο Σταυρός του Χριστού για μας τους Χριστιανούς τους Ορθοδόξους
είναι γιορτή και πνευματικό πανηγύρι. Από σύμβολο καταδίκης μετατράπηκε σε
σύμβολο σωτηρίας, χαρίζοντάς μας αμέτρητα αγαθά. Μας απάλλαξε ο Σταυρός του
Κυρίου από την πλάνη της ειδωλολατρίας, μας φώτισε ενώ ζούσαμε στο σκοτάδι και
μας συμφιλίωσε με τον Θεό, ενώ είχαμε γίνει εχθροί του, μας έφερε πιο κοντά
του, μας άνοιξε τον Παράδεισο.[7]
Γι' αυτό και έχουμε υποχρέωση να βιώνουμε τον Σταυρό του Κυρίου μας. Πως
γίνεται αυτό να βιώνουμε τον Σταυρό. Αδελφοί μου λέει ο Άγιος Κύριλλος
Ιεροσολύμων, ας μην ντρεπόμαστε για τον Σταυρό του Χριστού˙ κι αν κάποιος
ντρέπεται και κρύβεται, εσύ κάνε το σταυρό σου όταν τρως ή όταν πίνεις, όταν
κάθεσαι κι όταν πας για ύπνο, όταν σηκώνεσαι, όταν περπατάς, όταν μιλάς και
πάντοτε, σε κάθε στιγμή της ζωής σου, κάνε το σταυρό σου.[8]
Στην Θεία
Λειτουργία επίσης έχουμε βίωμα του Σταυρού με την Θεία Κοινωνία. Κοινωνώντας το
Σώμα και το Αίμα του Χριστού ενωνόμαστε με τον Θεό, η κατακόρυφη γραμμή του
Σταυρού, ενωνόμαστε όμως και με τους αδελφούς μας που κοινωνούν, αυτή είναι η
οριζόντια γραμμή του Σταυρού.
Τιμή και
αγάπη προς τον Σταυρό είναι να τον φέρουμε πάνω μας. Όμως σ' αυτή την περίπτωση
να προσέχουμε. Δεν είναι διακοσμητικό στοιχείο ο Σταυρός, από την φύση του
αποτελεί στολίδι και δόξα σώματος και ψυχής αυτού που τον φέρει. Γι' αυτό και
πρέπει να τον φοράμε εμφανώς, χωρίς να τον συνοδεύουμε με άλλα κοσμήματα που
καμιά φορά μάλιστα είναι ανάρμοστα όπως ας πούμε τα ζώδια, οι χάντρες και τα
μπλε ματάκια.[9]
Τιμή και
καύχημά μας ο Σταυρός του Κυρίου μας. Γι' αυτό και με παρησία πρέπει να
ομολογούμε όπως ο Παύλος: "εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ
του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού".[10](Όσο
για μένα, δε θέλω άλλη αφορμή για καύχηση εκτός από το σταυρό του Κυρίου μας
Ιησού Χριστού). Αμήν!
[1] Εξ.
15, 25
[2] Μρκ.
8, 34
[3] Νικηφόρου
Θεοτόκη, Κυριακοδρόμιον, εκδόσεις
Ματθαίου Λαγγή, Αθήναι 1984, τ. Γ΄ σ.342-343
[4]
Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου, Μηνύματα
Τριωδίου, εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας, Αθήνα 1990, τ.Α΄, σ.170-173
[5] Μτθ.
24, 22
[6]
Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου (Κ. Στύλιου), Λόγος
Ζωής, εκδόσεις Άθως, Αθήνα 2001, σ. 283
[7] Ιερά
Μητρόπολις Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας, Ι.Ν.Αγίου Ιωάννου Προδρόμου
Πτολεμαΐδος, Πατερικά Μηνύματα, φ.
16, 28.04.2000, σ.1-2
[8] Π.Β.Πάσχου,
Έρως Ορθοδοξίας, εκδόσεις Αποστολικής
Διακονίας, Δ΄Έκδοσις, Αθήναι 1987, σ.183
[9]
Αρχιμανδρίτου Ιερεμίου Φούντα, Κυριακοδρόμιον
Ευαγγελίων, έκδοση περιοδικού "Θυμίαμα", Μάνδρα Αττικής 1995, σ. 158
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου