10/4/15

ΩΣΠΕΡ ΠΕΛΕΚΑΝ (Κήρυγμα στην Αποκαθήλωση, Μ. Παρασκευή 10.04.2015)

Αρχιμανδρίτη
Γερασίμου Φραγκουλάκη

          Με τρόπο λιτό και απέριττο μας περιγράφει ο Ευαγγελιστής Λουκάς την Ταφή του Κυρίου μας. Ο Ιωσήφ από την Αριμαθαία ο οποίος ήταν κρυφός μαθητής του Χριστού και ταυτόχρονα ήταν και μέλος του συνεδρίου, βουλευτής δηλαδή, συμβάλλει αποφασιστικά στη δημιουργία αυτών των γεγονότων.
"Ούτος προσελθών τω Πιλάτω ητήσατο το σώμα του Ιησού, και καθελών αυτό ενετύλιξε σινδόνι και έθηκεν αυτό εν μνήματι λαξευτό".[1] (Πήγε στον Πιλάτο και ζήτησε το σώμα του Ιησού. Αφού το κατέβασε το τύλιξε με σεντόνι και το έβαλε σ' ένα λαξευτό μνήμα). Μαζί του βρισκόταν και ο Νικόδημος, ο οποίος ήταν νυκτερινός μαθητής του Κυρίου και οι Μυροφόρες γυναίκες. Έτσι το Θείο Δράμα λαμβάνει τέλος και αναμένεται η υλοποίηση των λόγων του Θεανθρώπου, ότι μετά από τρεις ημέρες θα αναστηθεί.
          Όλα αυτά τα γεγονότα εντάσσονται στο σοφό έργο της αγαθής πρόνοιας του Θεού. Τη ζημιά που υπέστη ο άνθρωπος με την πτώση του αναλαμβάνει να την οικονομήσει ο ίδιος ο Θεός, προκειμένου να επανατεθεί σε λειτουργία και πάλι το προαιώνιο και σοφό σχέδιο του, που είναι η δόξα και η θέωση του ανθρώπου.[2]
Ίσως κάποιοι να αναρωτηθούν αν θα μπορούσε ο Χριστός να ενεργήσει κατά άλλο τρόπο, ούτως ώστε να μην υποστεί αυτά τα μαρτύρια και να αποφύγει το θάνατο.
Η θεία αγάπη και δικαιοσύνη του επέβαλλαν την κάθοδο στον Άδη γιατί έπρεπε να ακούσουν το ευαγγέλιο της σωτηρίας και οι προ Χριστού κεκοιμημένοι, όπως είχαν την ευκαιρία να το ακούσουν οι επί γης άνθρωποι.[3] Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, ο Χριστός "και νεκροίς ευηγγελίσθη".[4]
          Ακατανόητα και ασύλληπτα τα μυστήρια της οικονομίας του Θεού για εμάς. Έτσι επιβάλλει η αγάπη του για τον άνθρωπο. Γι'  αυτό και ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος, αναφωνεί: "Όντως, ηττήθης υπό της αγάπης σου, ω Θεέ!"[5] (Πραγματικά, νικήθηκες από την αγάπη σου Θεέ).
          Γι΄αυτή τη θεϊκή αγάπη έχουν ειπωθεί τόσα πολλά από τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, έχουν γραφτεί εκατοντάδες ύμνοι από τους υμνογράφους, έχει απεικονισθεί ποικιλοτρόπως από τους αγιογράφους. Με ωραίες φράσεις και εικόνες παρουσιάζεται από την υμνολογία της Εκκλησίας μας το μεγαλείο της Θείας Οικονομίας την περίοδο αυτή που διανύουμε, της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας.
Άλλοτε αναλυτικά και εκτεταμένα και άλλοτε σύντομα και συμπυκνωμένα, όπως ένας υπέροχος στίχος από τα εγκώμια που θα ακουστούν απόψε το βράδυ στην ακολουθία του Ιερού Επιταφίου. Λέει λοιπόν αυτός ο στίχος: "Ώσπερ πελεκάν τετρωμένος την πλευράν σου, Λόγε, σους θανόντας παίδας εζώωσας επιστάξας ζωτικούς αυτοίς κρουνούς". (Όπως ο πελεκάνος τραυματίζοντας την πλευρά σου Λόγε-του Θεού-, τα πεθαμένα παιδιά σου ζωντανεύεις βρέχοντάς τα με τις βρύσες της ζωής).
          Όλη η φύση καλείται να τιμήσει την ταφή του Χριστού μας. Εδώ λοιπόν ο ποιητής επιστρατεύει τον πελεκάνο.
          Ο πελεκάνος είναι ένα υδρόβιο πουλί, πολύ στοργικό. Ζει συνήθως κοντά σε λίμνες και ποτάμια. Χτίζει τη φωλιά του σε ψηλούς βράχους και εκεί γεννά και επωάζει τα αυγά του. Οι πελεκάνοι είναι κυνηγοί, ψαράδες και τρέχουν παντού για να εξοικονομήσουν την τροφή τους. Κολυμπούν και ψαρεύουν με τέτοια μαεστρία ζηλευτή και από τους ανθρώπους. Όσο λείπουν από τις φωλιές τους οι πελεκάνοι βρίσκουν την ευκαιρία τα φίδια να επισκέπτονται τα μικρά τους και να ρουφούν το αίμα τους αφήνοντας ταυτοχρόνως μέσα τους το δηλητήριό τους.
          Όταν επιστρέφει λοιπόν ο πελεκάνος, βρίσκει τα παιδιά του σε αθλία κατάσταση, μισοπεθαμένα. Τότε με μια πράξη συγκινητική, μια ενέργεια αυτοθυσίας ο πελεκάνος σώζει τα παιδιά του. Τι κάνει; Με το ράμφος του σχίζει το στήθος του και αφήνει ζεστό το αίμα του, να τρέξει μέσα στο στόμα των μικρών του. Το αίμα τότε λειτουργεί ως αντίδοτο στο δηλητήριο του φιδιού και οι μικροί πελεκάνοι σώζονται.
Αυτή τη συγκινητική εικόνα την κάνει ύμνο η Εκκλησίας μας για να μας δώσει να καταλάβουμε, με πολλά παραδείγματα, το μεγαλείο της αγάπης του Θεού.
          Αγαπητοί μου αδελφοί, το δηλητήριο από το οποίο κινδυνεύουμε όλοι μας σήμερα είναι αυτό της αμαρτίας. Ο χαιρέκακος και μισάνθρωπος διάβολος ως όφις μας χύνει αυτό το δηλητήριο. Κάθε στιγμή, κάθε λεπτό της ζωής μας παραμονεύει για να μας ενστάξει το δηλητήριό του. Πολλές οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί, όπως πολλά είναι και τα πλήγματα που μας καταφέρνει. Υπάρχει όμως γι' αυτό το δηλητήριο αντίδοτο ισχυρό. Όσο πολύ και ισχυρό κι αν είναι το δηλητήριο, το αντίδοτό του είναι κατά πολύ ισχυρότερο. Φτάνει μια σταγόνα του για να το εξουδετερώσει. Και το αντίδοτο αυτό δεν είναι άλλο από το αίμα του Χριστού, το οποίο αδιαλείπτως ρέει μέσα στην αγία του Εκκλησία, για να σώζει και να αγιάζει όλους εμάς.
          Ως άλλος Πελεκάνος ο Χριστός δείχνει συγκατάβαση και αφήνει από την λογχισμένη πλευρά του να τρέχει το θείο αίμα του, αντίδοτο στο φαρμάκι της αμαρτίας, στο δηλητήριο του θανάτου. Και μ'  αυτό γεμίζουν τα Άγια Ποτήρια όλων των Ορθόδοξων Ναών του κόσμου και προσφέρεται για άφεση αμαρτιών και ζωή αιώνιο. Το ίδιο συμβαίνει κι εδώ στο δικό μας ιερό ναό.
         Ας μην ξεγελιόμαστε. Η καθημερινότητά μας μας φέρνει κάθε μέρα σε επαφή με το δηλητήριο της αμαρτίας. Οι δομές της κοινωνίας μας είναι τέτοιες που δεν μας επιτρέπουν να το αποφύγουμε εντελώς. Ας μην αφήνουμε λοιπόν, ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία που μας δίδεται να συμμετέχουμε στην τροφοδοσία του αντίδοτου, με τη συμμετοχή μας στη Θεία Κοινωνία.
       Αύριο τα μεσάνυχτα εδώ στους δικούς μας χώρους θα έχει δημιουργηθεί το αδιαχώρητο. Θα 'ρθούν όλοι για την Ανάσταση. Θα ακούσουν το "Χριστός Ανέστη" και μετά... ησυχία, μοναξιά. Τα δαγκωμένα και δηλητηριασμένα από το φίδι της αμαρτίας πελεκανόπουλα, με τη θέλησή τους θα φύγουν. Όμως μετά από λίγο ο Πελεκάνος-Χριστός και πάλι θα ανοίξει την πλευρά του, για να προσφέρει το αίμα του αντίδοτο στο θανατηφόρο δηλητήριο της αμαρτίας. Πρέπει όμως να είμαστε εκεί για να το πάρουμε.
          Αγαπητοί μου Χριστιανοί, ελάτε το βράδυ στον Ιερό Επιτάφιο για να ζήσουμε το μεγαλείο της Θείας Συγκατάβασης. Ελάτε και αύριο στην Ανάσταση. Όμως μη φύγετε αμέσως μόλις ακουστεί το "Χριστός Ανέστη".
          Ανάσταση δε σημαίνει κόκκινα αυγά. Δε σημαίνει τσουρέκια. Δε σημαίνει μαγειρίτσα και αρνί. Όλα αυτά βέβαια έχουν το συμβολισμό τους, πλην όμως Ανάσταση σημαίνει Χριστός. Χριστός προσφέρων και προσφερόμενος, πόσις  και βρώσις των πιστών για την αιώνιο ζωή. Αμήν.
                     






[1] Λκ. 23, 52-53
[2] Νίκου Νικολαΐδη, Θέματα Πατερικής Θεολογίας, Γραφικές Τέχνες "Μέλλισα", Θεσσαλονίκη 2009, σ. 271
[3] Ο. π. σ. 321
[4] Α΄ Πετρ. 4,6
[5] Νίκου Νικολαΐδη, Ως Φωνή Υδάτων Πολλών, Γραφικές Τέχνες "Μέλλισα", Θεσσαλονίκη 2011, σ. 66

Δεν υπάρχουν σχόλια: