ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ (28.02.2016)

Γερασίμου Φραγκουλάκη

Αρχιμανδρίτη

Μας είναι γνωστό από τις διηγήσεις της Καινής Διαθήκης ότι, οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι γόγγυζαν κάθε φορά που έβλεπαν τον Ιησού να συναναστρέφεται και να κάθεται να τρώει και να πίνει μαζί με τους αμαρτωλούς. Φρόντιζε σε αυτές τις περιπτώσεις να κλείνει τα απύλωτα στόματά τους, απαντώντας στον άδικο γογγυσμό τους με τον θησαυρό των παραβολικών του λόγων. Ένας τέτοιος θησαυρός είναι και η παραβολή του ασώτου υιού που διαβάζεται στην δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου, όπως σήμερα.

          Μέσα από αυτή την παραβολή ο Φιλάνθρωπος Κύριος παρουσιάζει τρία βασικά και ουσιώδη πράγματα που αφορούν στη σωτηρία του ανθρώπου: την κατάσταση του αμαρτωλού, τον κανόνα της μετανοίας και της εξομολογήσεως και το μέγεθος της ευσπλαχνίας του.[1]

          Ας δούμε πώς τα παρουσιάζει ένα-ένα, μέσα από την παραβολή. Από τους δύο γιους που αναφέρονται ο ένας, ο νεώτερος αρχίζει σιγά-σιγά να κατρακυλά στην αμαρτία. Κατασπαταλά την περιουσία που πήρε από τον πατέρα του ικανοποιώντας σαρκικές απολαύσεις. Στην κατρακύλα αυτή έχει μεγάλη παρέα και λογικό ήταν αφού όλοι μαζί διασκέδαζαν και καλοπερνούσαν, όλοι μαζί ζούσαν την ασωτία να τους θεωρεί φίλους του. Ήταν ο άσωτος υιός, ο νεώτερος γιος που για να μην έχει τον παραμικρό έλεγχο για την ασωτία του αυτή έφυγε μακριά. Κατάσταση ασωτίας είναι η κατάσταση του αμαρτωλού. Τόσο γλυκιά ήταν η αμαρτωλή ζωή που δεν άφηνε περιθώρια να σκεφθεί ότι θα μπορούσαν κάποια στιγμή τα πράγματα να ανατραπούν. Ο νέος αυτός αρμενίζει στο πέλαγος της ζωής χωρίς πηδάλιο, χωρίς πυξίδα, χωρίς προσανατολισμό, χωρίς προορισμό. Ρίχτηκε στην ασωτία και ασύνετα σπαταλούσε τα αγαθά του, την περιουσία του, για την οποία ίσως και να μην είχε ιδρώσει για να την αποκτήσει, την σπαταλά όμως με καταχρήσεις και κτηνώδεις πράξεις με φίλους αμαρτωλούς.[2]

          Πάρα πολλοί νέοι, όπως ο νεώτερος γιος της παραβολής ενώ ξεκινούν με χριστή κατεύθυνση, με καταβολές ενάρετες, στην πορεία χάνουν τον έλεγχο, λοξοδρομούν, ακούνε και ακολουθούν αυτά που λένε οι διάφορες σειρήνες. Οι νέοι σήμερα χειραγωγούνται από ανθρώπους μοχθηρούς και επικίνδυνους και τους έχουμε αφήσει απροστάτευτους, έρμαιο στα νύχια των εμπόρων της ελπίδας, των καπηλευτών της ελευθερίας, των δημιουργών του σκοταδιού, ενός σκοταδιού που το παρουσιάζουν ως φως, ως πρόοδο, ως εξέλιξη.

          Παρουσιάζοντας ο Κύριος την κατάσταση του αμαρτωλού, άσωτου υιού διαπιστώνουμε ότι, τα στοιχεία της είναι ίδια μ' εκείνα που χαρακτηρίζουν τον σημερινό αμαρτωλό άνθρωπο: ασυδοσία, φιλαυτία, ακολασία, διαφθορά.

          Ήρθε όμως η στιγμή που τα χρήματα εξαντλήθηκαν. Ο άσωτος υιός άρχισε να πεινά, να διψά, να δυστυχεί. Κινδύνεψε η ζωή του, κόντεψε να πεθάνει και προκειμένου να τα βγάλει πέρα, να επιζήσει κατάντησε ένας άθλιος χοιροβοσκός. Σ' αυτή την τρομερή, την άθλια κατάσταση που βρισκόταν κάποια στιγμή συνήλθε. Ξαναβρήκε τα μυαλά του, βρήκε τον εαυτό του. "Εις εαυτόν δε ελθών".[3] Έκανε σύγκριση και επανεκτίμηση του τι είχε και τι έχασε.

          Αν μπορούσαν σήμερα οι νέοι μας να καταλάβουν τι αρνούνται τις περισσότερες φορές, τι θα μπορούσαν να έχουν και όμως δεν έχουν ιδέα γι΄αυτό. Το αν εμφανίζονται σήμερα οι νέοι μας αποστασιοποιημένοι από την Εκκλησία έχουμε ευθύνη όλοι μας. Μα κυρίως την πρώτη και κύρια ευθύνη την έχει η οικογένεια. Πόσοι είναι οι γονείς εκείνοι που μιλούν στα παιδιά τους για τις ανάγκες της ψυχής; Πόσοι φροντίζουν για την ικανοποίηση αυτών των αναγκών; Για προσέξτε σας παρακαλώ. Αυτές τις ημέρες θα έχετε διαπιστώσει την διοργάνωση από διάφορους, αποκριάτικων γιορτών. Και τι σημαίνει αποκριάτικη γιορτή; Σημαίνει διασκέδαση, σημαίνει μασκαρέματα, σημαίνει και κραιπάλη. Πόσοι γονείς δεν βγήκαν με τα παιδιά τους για να τους αγοράσουν στολές για να μασκαρευτούν. Πόσοι γονείς δεν πήραν τα παιδιά τους για να πάνε στην αποκριάτικη γιορτή. Πάρα πολλοί. Ε! πόσοι αλήθεια είναι οι γονείς που το ίδιο διάστημα μιλούν στα παιδιά τους για νηστεία, για εκκλησιασμό, για μετάνοια. Πολύ λίγοι, ελάχιστοι, σχεδόν κανείς. Και είναι άσχημο γιατί υπάρχει ένα ζήτημα σοβαρό. Δεν υπάρχουν σήμερα πολλοί που μπορούν να βοηθήσουν, να δείξουν στα παιδιά μας και την άλλη όψη της ζωής. Η κοινωνία μας τα σακατεύει, παρά που τα ωφελεί. Δυστυχώς έχει τα μέσα. Χρησιμοποιεί πολλούς τρόπους, επίσημα και ανεπίσημα, για να αποπροσανατολίζει πνευματικά τα παιδιά μας. Το σχολείο, ο αθλητισμός, η διασκέδαση πόσες φορές δεν έχουμε δει να αποτελούν χώρους και τρόπους πνευματικής δηλητηρίασης. Μακάρι κάποτε όπως ο άσωτος υιός, να βρουν τον εαυτό τους. Ο άσωτος υιός βρήκε τον εαυτό του και οδηγήθηκε στην μετάνοια. Κι αυτή η μετάνοια έγινε το κλειδί που ξεκλείδωσε το χώρο της ελπίδας. Πήρε την απόφαση να επιστρέψει στον πατέρα του και να ομολογήσει μπροστά του την αμαρτία του. "Πάτερ, ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου".[4]  Η μετάνοια έφερε την εξομολόγηση η οποία καθαρίζει ριζικά τα κακά του παρελθόντος και επανασυνδέει τον άνθρωπο με τον Θεό. Η ομολογία της αμαρτωλότητας και η έκφραση της μετάνοιας οδηγούν τον Θεό Πατέρα να νικηθεί από την αγάπη του. Όλα τα δίκια ήταν με το μέρος του πατέρα. Όμως δεν σκλήρυνε η καρδιά του με την άδικη συμπεριφορά του γιου του. Δεν τιμωρεί, δεν μαλώνει το παραστρατημένο παιδί του. Αντιθέτως στήνει γλέντι. Ζητά από τους υπηρέτες του να το ντύσουν αρχοντικά. Είναι τόση η χαρά του, που θυσιάζει και το σιτευτό μοσχάρι, για να γλεντήσουν και να ευφρανθούν όλοι μαζί.

          Πόσο μεγάλο είναι το μυστήριο της οικονομίας του Θεού. Συναντιέται το άχυρο με τον ήλιο και αντί να καεί το άχυρο, γίνεται φωτεινό, λαμπερό.

          Φέρτε αγαπητοί μου αδελφοί, στο μυαλό σας την εικόνα εκείνη που ο πατέρας παίζοντας παλεύει με το παιδί του και κάποια στιγμή κάνει, ότι το μικρό το αδύναμο παιδί τον νικά και καταφέρνει να τον ρίξει κάτω. Έτσι γίνεται και με τον Θεό Πατέρα. Αφήνει την αγάπη του να εκδηλωθεί ως κατάκτηση του ανθρώπου, για να αισθανθεί ο άνθρωπος την χαρά και την πραγματική ευτυχία, αυτής της θεϊκής ευεργεσίας.

          Ο Θεός Πατέρας μας έχει στραμμένα τα μάτια του επάνω μας και περιμένει την επιστροφή μας. Ένα βήμα περιμένει να κάνουμε εμείς προς αυτόν και τα υπόλοιπα θα τα κάνει εκείνος. Θέλει να μας αγκαλιάσει, να μας φιλήσει πατρικά και να μας ντύσει με την στολή της αφθαρσίας. Έχει έτοιμο το τραπέζι της ευφροσύνης και μας περιμένει. Ελάτε αδέλφια, όλοι μαζί τώρα, σε τούτη την μεγάλη ευκαιρία να πάμε στον Πατέρα μας.[5] Γένοιτο!    

---

[1] Νικηφόρου Θεοτόκη, Κυριακοδρόμιον, εκδόσεις Ματθαίου Λαγγή, Αθήνα 1984, τ. Γ΄, σ.312

[2] Αρχιεπισκόπου Κρήτης Τιμοθέου, Ο Χριστός και η Κοινωνία, Ηράκλειον Κρήτης 1981, σ. 106

[3] Λκ. 15, 17

[4] Ό. π. στ. 18

[5] Θεοκλήτου Μοναχού, Το φως του προσώπου σου εκζητήσω, έκδοσις Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος 1974, σ. 189

ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΜΑΣ

Άρχισαν οι εγγραφές, για το επόμενο σχολικό έτος,  στον Ελληνογερμανικό Παιδικό Σταθμό "Ο Μέγας Βασίλειος" της ενορίας μας.

Διεύθυνση: Hainhölzer Str. 4, 30159 Hannover

Τηλέφωνα: Παιδικός Σταθμός: 0511-60095400

                      Γραφείο Ενορίας:   0511-17060

e-Mail: gr-kita@web.de

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΜΑΣ

Φωτοστιγμές από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, 21 Φεβρουαρίου 2016 στον ιερό ναό Τριών Ιεραρχών Αννοβέρου. Λειτουργός ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αριανζού κ. Βαρθολομαίος συμπαραστατούμενος από τον πανοσιολογιότατο αρχιμανδρίτη π. Γεράσιμο Βλατίτση, κληρικό της Ιεράς Μητοπόλεως Δράμας και τους εφημερίους Αννοβέρου, αρχιμανδρίτη π. Γεράσιμο Φραγκουλάκη και πρωτοπρεσβύτερο π. Αλέξανδο Συμεωνίδη.

ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ (Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2016)

Την Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2016 το απόγευμα, στην ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα εκδηλώσεων στο Ενοριακό Κέντρο Αννοβέρου πραγματοποιήθηκε παράσταση Καραγκιόζη, από το Θρακικό Θέατρο Σκιών του Γιάννη Βουλτσίδη και της Γεωργίας Γιαννοπούλου, με το έργο "Ο Καραγκιόζης στο λαβύρινθο του Μή-Νοά"

Παιδιά, νέοι και ενήλικες πέρασαν ένα ευχάριστο και διασκεδαστικό απόγευμα. Οι κυρίες της Ορθόδοξης Διακονίας και του Ελληνογερμανικού Παιδικού Σταθμού της ενορίας φρόντισαν να γλυκάνουν με λουκουμάδες και διάφορα γλυκίσματα τους θεατές, αλλά και με τα έσοδα που είχαν να καλύψουν τα έξοδα.

Άρτος και...

...θέαμα!

Οι παράγοντες του Θεάτρου Σκιών σε αναμνηστική φωτογραφία μετά την παράσταση, στο Ενοριακό Κέντρο με τον π. Γεράσιμο. 

ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΖ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ (ΤΗΣ ΧΑΝΑΝΑΙΑΣ) 14.02.2016

 Γερασίμου Φραγκουλάκη

Αρχιμανδρίτη

        

"Ο δε ουκ απεκρίθη αυτή λόγον",[1] (Αυτός δεν της απάντησε ούτε λέξη). Φαντασθείτε αγαπητοί μου αδελφοί, μια μητέρα η οποία με σπαραγμό, με φωνή δυνατή, με έκδηλο τον πόνο παρακαλεί τον Κύριο να θεραπεύσει την κόρη της. Και αυτός, ο γνωστός ως μεγάλος ευεργέτης, αυτός που δεν δυσκολεύτηκε να αναστήσει νεκρούς, να θεραπεύσει τυφλούς, να αποκαταστήσει υγιείς χωλούς, να ορθώσει παραλύτους και πολλές φορές μάλιστα χωρίς παρακάλια, στο δράμα αυτής της μάνας μένει αδιάφορος. Θέλει μήπως ο Χριστός να δείξει και το σκληρό του πρόσωπο ως άνθρωπος; Όχι βέβαια, διότι ως άνθρωπος ήταν τέλειος, δεν είχε τις δικές μας αδυναμίες και πάθη. Επομένως, γιατί αυτή η στάση; Τι θέλει να μας πει ο Κύριος με αυτήν του την σιωπή;

          Συμβαίνει αγαπητοί μου, κάτι το οποίο και σήμερα το βιώνουμε. Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούν ότι έχουν το μονοπώλιο στη σχέση τους με τον Χριστό. Δεν είναι Χριστιανός και μάλιστα Ορθόδοξος; Ε, δεν μπορεί, δεν έχει δικαίωμα ευεργεσίας από τον Χριστό. Η Χάρη του Θεού αφορά αποκλειστικώς εμάς τους Ορθοδόξους. Την ίδια αυτή κατάσταση αντιμετώπιζε και ο ίδιος ο Χριστός. Αλίμονο αν συνομιλούσε, πολύ δε περισσότερο αν ευεργετούσε αλλόθρησκους. Οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι πρώτοι απ΄ όλους, περίμεναν τέτοιες ευκαιρίες για να τον κατηγορήσουν. Τι κι αν προσπαθούσε με διάφορες παραβολές να πει ότι υπάρχει "χώρος" για όλους, υπό διάφορες προϋποθέσεις βεβαίως.

          Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και στην διήγηση του σημερινού Ευαγγελίου. Η γυναίκα που με τόσο σπαραγμό παρακαλεί τον Χριστό να θεραπεύσει την κόρη της, ήταν Χαναναία, δηλαδή αλλόθρησκη και αλλογενής. Για να μην κατηγορηθεί λοιπόν ο Χριστός προτιμά να μην της δώσει σημασία; Ο εύσπλαχνος και οικτίρμον Θεός δεν αδιαφορεί, αντιθέτως με την στάση του αυτή ωθεί, σπρώχνει την πονεμένη μάνα να εκφράσει όλη της την πίστη, να ξεδιπλώσει και να παρουσιάσει όλες τις αρετές της.[2]

          Ακολουθεί ένας συγκλονιστικός διάλογος. Εκεί φαίνεται ότι η Χαναναία "δεν το βάζει κάτω". Πιστεύει ότι ο Χριστός μπορεί να κάνει το θαύμα και επιμένει να διεκδικεί την ευεργεσία. Ο Χριστός θαυμάζει την επιμονή της, την πίστη της και την αρετή της. Γνωρίζει ότι μέσα στο πλήθος που τον περιβάλει εκείνη την στιγμή, βρίσκονται και οι επίδοξοι κατήγοροί του που είναι έτοιμοι να πιαστούν από ένα παραμικρό λόγο του, μια του λέξη. Και όμως ο Χριστός μεγαλοφώνως την επαινεί: "Ω γύναι", ξεφώνισε, "μεγάλη σου η πίστις".[3] Καμιά αμφιβολία λοιπόν δεν έχουμε για την πίστη και την αρετή αυτής της θαυμάσιας γυναίκας. Το βεβαιώνει ο ίδιος ο Κύριος.

          Συμβαίνει πολλές φορές, εκείνος που εγκωμιάζει να ξεπερνά το μέτρο και τους όρους του επαίνου με αποτέλεσμα την υπερβολή και την νόθευση της αλήθειας. Αυτό ισχύει στους επαίνους μεταξύ των ανθρώπων. Όταν όμως επαινετής είναι ο ίδιος ο Χριστός, τότε τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει, γιατί ο επαινέτης Θεός είναι αλάνθαστος και απαθής και υπερτέλειος.[4]

          Βλέπετε η Χαναναία ενώ συνεχώς "κράζει" ο Χριστός "σιωπά". Και όμως η Χαναναία δεν παραπονιέται, ούτε αισθάνεται προσβεβλημένη από το Χριστό. Αναγνωρίζει ταπεινά την εθνική της καταγωγή και περισσότερο "κράζει", φωνάζει πιο δυνατά και παρακαλεί το Χριστό, με πίστη σταθερά. Τα εμπόδια που παρουσιάζονται δεν την απογοητεύουν, αλλά αντιθέτως γίνονται αφορμή για να φανερωθεί η πίστη της. Και ακριβώς, αυτή η πίστη εγκωμιάζεται, επαινείται από τον Χριστό.

          Τελικά η Χαναναία νίκησε το Χριστό. Το κατάφερε με την επιμονή της, την σταθερότητά της και με την αναγνώριση της αναξιότητάς της. Πόση διαφορά υπάρχει με την δική μας συμπεριφορά! Αν ο Χριστός δεν απαντήσει αμέσως στα αιτήματά μας τον λοιδορούμε, τον μαλώνουμε, τα βάζουμε μαζί του και στο τέλος τον εγκαταλείπουμε για να καταφύγουμε σε άλλους "σωτήρες".[5] Δεν είναι λίγες βέβαια οι φορές που συμβαίνει και το αντίθετο. Αφού καταφύγουμε σε διάφορους "σωτήρες" όπως αστρολόγους, μάγους, καφεμάντεις, χαρτορίχτρες και άλλους και δεν δούμε αποτέλεσμα, στο τέλος μπορεί να θυμηθούμε ότι υπάρχει και Θεός και δειλά-δειλά θα πάμε στην εκκλησία, θα πλησιάσουμε τον ιερέα, τον οποίο θεωρούμε και αυτόν μάγο, τον αντιμετωπίζουμε ωσάν να είναι γκουρού που με τα μαγικά του θα λύσει τα προβλήματά μας, και θα του ζητήσουμε αγιασμούς και ευχέλαια και πολλές φορές και εξορκισμούς, γιατί έχουμε την βεβαιότητα, ότι κάποιοι άλλοι, κακοί, μας επιβουλεύονται και μπορεί να μας έχουν κάνει ακόμα και μάγια!

          Δεν σκεφτόμαστε ποτέ ότι με την απιστία ή την ολιγοπιστία μας, με την ασυνέπειά μας αφήνουμε ορθάνοιχτες πόρτες στον χαιρέκακο, για να μας ταλαιπωρήσει. Δεν βλέπουμε ότι με την αδιαφορία μας απομακρυνόμαστε από τον Θεό. Είμαστε πολύ, μα πάρα πολύ τυχεροί που τελικά ο Θεός δείχνει αγάπη, έλεος και ευσπλαχνία στον αμαρτωλό άνθρωπο. Αγαπά τα παιδιά του. Δικαιώνει τους αδικημένους, τρέφει τους πεινασμένους, ελευθερώνει αιχμαλώτους, αποκαθιστά κατεστραμμένους, αγαπά τους δίκαιους, αναλαμβάνει υπό την προστασία του τον ορφανό και την χήρα.[6] Ενδιαφέρεται για τους ασθενείς, τους πονεμένους και τους εμπερίστατους. Ο Θεός δεν στερεί το έλεος του από κανένα άνθρωπο, όσο αμαρτωλός κι αν είναι. Άλλωστε ο ίδιος ο Χριστός είπε: "Ουκ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν."[7] (Δεν ήρθα για να καλέσω τους δίκαιους, αλλά τους αμαρτωλούς σε μετάνοια).

          Αγαπητοί μου Χριστιανοί, ίσως κάποτε ο Θεός δεν απαντά στις προσευχές μας για να δοκιμάσει την πίστη μας. Αν επιμείνουμε στην προσευχή, αυτό είναι μια απόδειξη ότι την πίστη και την ελπίδα μας την στηρίζουμε στον παντοδύναμο Θεό. Ο ίδιος ο Κύριος μας διαβεβαιώνει: "Και πάντα όσα εάν αιτήσηται εν τη προσευχή πιστεύοντες, λήψεσθε."[8] (Κι όλα όσα ζητήσετε στην προσευχή με πίστη, θα τα λάβετε). Αυτό έπραξε η Χαναναία του σημερινού Ευαγγελίου. Ενώ ο Κύριος δεν της απαντούσε αυτή συνέχιζε να τον παρακαλεί. Δεν παραιτήθηκε από την προσπάθεια ούτε και όταν άκουσε να αρνείται ουσιαστικά κάθε βοήθεια. Με την επιμονή της κατάφερε να κερδίσει αυτό που ζητούσε και παράλληλα να αποσπάσει  το σπουδαίο εγκώμιο από τον Κύριο: "ω γύναι, μεγάλη σου η πίστις!". Με την φαινομενική  αδιαφορία του Κυρίου δοκιμάστηκε η πίστη της Χαναναίας και έλαμψε σαν αστραφτερό διαμάντι, για να γίνει υπόδειγμα για όλους μας.

          Εμείς άραγε έχουμε ακλόνητη εμπιστοσύνη στη Θεία Πρόνοια ή είμαστε εύκολοι να παραιτηθούμε με την πρώτη δυσκολία; Ο Κύριος μας ζητά πίστη σταθερή και αταλάντευτη. Και όταν δεν απαντά στις προσευχές μας, θέλει να μας δοκιμάσει και να μας βοηθήσει να καλλιεργήσουμε αυτήν την αξιοθαύμαστη πίστη της Χαναναίας. Αμήν!    

---

[1] Μτθ. 15, 23

[2] Νικηφόρου Θεοτόκη, Κυριακοδρόμιον, εκδόσεις Ματθαίου Λαγγή, Αθήναι 1984, τ. Γ΄, σ. 225

[3] Μτθ. 15, 18

[4]  Νικηφόρου Θεοτόκη, Κυριακοδρόμιον, εκδόσεις Ματθαίου Λαγγή, σ. 185

[5] Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου (Κ. Στύλιου), Λόγος Ζωής, εκδόσεις Άθως, Αθήνα 2001, σ. 124-127

[6] Ψαλμ. 145, 7-9

[7] Μτθ. 9, 13

[8] Ό.π. 21, 22

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ (Τετάρτη 10.02.2016)

Γερασίμου Φραγκουλάκη

Αρχιμανδρίτη

           Ο άγιος Χαράλαμπος γεννήθηκε το 90 μ.Χ. στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Οι γονείς του ήταν πιστοί Χριστιανοί και την πίστη τους ατή μετέδωσαν και στο παιδί τους.

          Ο Χαράλαμπος από μικρός είχε βάλει στόχο της ζωής του να οδηγεί τους ανθρώπους κοντά στον Χριστό και αυτό το επεδίωκε με το φωτεινό παράδειγμα του και τη συνετή και σώφρονα ζωή του. Το 130 μ. Χ. έγινε ιερέας και ανέπτυξε πλούσια πνευματική δραστηριότητα. Στα χρόνια του Σεπτίμιου Σεβήρου (193-211) ξέσπασε διωγμός εναντίον των Χριστιανών. Κάποια από τα πνευματικοπαίδια  του αγίου Χαραλάμπους προσπάθησαν να τον πείσουν να φύγει για να μην τον συλλάβουν, όμως εκείνος ως γνήσιος ποιμένας του αρχιποίμενος Χριστού αρνήθηκε να εγκαταλείψει το ποίμνιό του την ώρα του κινδύνου. Το 198 μ. Χ. ο έπαρχος Λουκιανός απειλεί τον άγιο ότι θα τον βασανίσει πολύ, αν δεν θυσιάσει στα είδωλα. Ο Χαράλαμπος παρά τα 113 του χρόνια αντιστέκεται σθεναρά και αρνείται. Μετά από έντονο διάλογο ο Λουκιανός εξοργίζεται από την αντίσταση του γηραλέου Χαραλάμπους και διατάσσει να τον γδάρουν ζωντανό. Ο άγιος όχι μόνο δεν σπαράζει από τον πόνο σε αυτό το μαρτύριο αλλά αντιθέτως δοξολογεί τον Θεό για την αντοχή που του δίνει. Το μαρτύριο γίνεται εντατικότερο και σε αυτό συμμετέχει και ο ίδιος ο έπαρχος Λουκιανός, ο οποίος βλέποντας πως ο Χαράλαμπος δεν λυγίζει, δίνει εντολή να τον αποκεφαλίσουν. Ο λαός αντιδρά για τα απαίσια βασανιστήρια και φοβισμένος ο Λουκιανός τον αφήνει ελεύθερο. Λίγο αργότερα σε επίσκεψή του στην Μαγνησία το 202 μ. Χ. ο Σεπτίμιος Σεβήρος διατάσει τον αποκεφαλισμό του Χαραλάμπους. Έτσι στα βασανιστήρια του αγίου προστέθηκε και το μαρτύριο του αίματος. Ο άγιος Χαράλαμπος έγινε και ονομάστηκε Ιερομάρτυς.

          Στους τρεις πρώτους αιώνες της ιστορίας του Χριστιανισμού, η χριστιανική κλήση και ιδιότητα ήταν συνυφασμένη με το μαρτύριο του αίματος. Ο Χριστιανισμός βρισκόταν σε διωγμό και όταν συλαμβάνονταν οι Χριστιανοί, τους ζητιόταν να δηλώσουν υποταγή στον αυτοκράτορα και να θυσιάσουν στα είδωλα. Η άρνησή τους σήμαινε θάνατο με φρικτά βασανιστήρια, στα οποία προστίθεντο και το μαρτύριο του αίματος. Γι' αυτό και την περίοδο αυτή η Εκκλησία μας έχει πληθώρα αγίων μαρτύρων.

          Όταν σκέπτεται κανείς τα εκατομμύρια των χριστιανών μαρτύρων, μεταξύ των οποίων εξέχουσα θέση κατέχει ο σήμερον εορταζόμενος άγιος Χαράλαμπος, διερωτάται, πώς οι άνθρωποι αυτοί άντεξαν τόσα βασανιστήρια, πώς ο άγιος Χαράλαμπος δεν λύγισε όταν ενώ ήταν ζωντανός του αφαιρούσαν το δέρμα. Πώς άντεχαν άλλοι μάρτυρες που τους έριχναν στα δόντια των θηρίων ή στα αναμμένα καμίνια υποβάλλοντάς τους σε τόσα φριχτά βασανιστήρια.

          Οι μάρτυρες βεβαίως δεν αποκτούσαν γενναιότητα και ηρωισμό την στιγμή του μαρτυρίου τους. Στην πλειόνοτητά τους ήταν πρώην ειδωλολάτρες οι οποίοι μετά από περίοδο έντονης προετοιμασίας και προπαρασκευής βαπτίζονταν Χριστιανοί. Σ΄ αυτήν την προετοιμασία και τον καταρτισμό που είχαν ως Χριστιανοί όφειλαν και την καρτερία που έδειχναν κατά την ώρα του μαρτυρίου τους. Ήταν προετοιμασμένοι και ασκούσαν τους εαυτούς τους στην αρετή, όπως προετοιμάζονται οι αθλητές, πριν από τους επίσημους αγώνες.

          Ταυτοχρόνως οι άγιοι μάρτυρες ήταν προσκολλημένοι στον Χριστό, ο οποίος τους ενίσχυε και τους ενδυνάμωνε στο μαρτύριο. Άλλωστε ο ίδιος βεβαιώνει ότι "χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν" (Ιω. 15, 5). (Χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα).

          Μπαίνει δυναμικά το ερώτημα για εμάς τους σημερινούς Χριστιανούς. "Γιατί δεν αντέχουμε στους σημερινούς πειρασμούς;" Η απάντηση είναι ότι για πολλούς Χριστιανούς δεν υπάρχει προπαρασκευή, δεν υπάρχει προετοιμασία ανάλογη. Η θρησκευτικότητα των περισσοτέρων είναι επιφανειακή χωρίς ρίζες. Υπάρχουν Χριστιανοί που αγνοούν βασικά στοιχεία της πίστεώς τους.

          Δεν χρειάζεται σήμερα, όπως τότε να μαρτυρήσουμε για την πίστη μας. Χρειάζεται όμως να ομολογούμε την πίστη μας στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό. Αυτή η ομολογία είναι ικανή να αποτελέσει φρένο στην λαίλαπα και στην καταστροφή της κοινωνίας μας, η οποία πλήττεται από πράγματα τα οποία στην ουσία είναι θρυαλλίδες, όμως η άγνοια, η αδιαφορία και η αμάθεια η δική μας τα κάνει να φαίνονται σπουδαία, σοβαρά και μεγάλα.

          Ο άγιος, ένδοξος Ιερομάρτυρας Χαράλαμπος σήμερα μας δείχνει τον δρόμο του αγώνα, σ' εμάς απομένει να τον ακολουθήσουμε, με τις πρεσβείες του. Αμήν!

         

         

             Πηγές-Βοηθήματα:

1.      Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου Βαληνδρά, Εόρτια Μηνήματα, εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας, Αθήναι.

2.      Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου (Κ. Στύλιου), Λόγος Ζωής, εκδόσεις Άθως, Αθήνα 2001.

  

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΙΣΤ΄ ΛΟΥΚΑ (07.02.2016)

Γερασίμου Φραγκουλάκη

Αρχιμανδρίτη

Αφού ο Θεός κατασκεύασε τον κόσμο, δημιούργησε τον άνθρωπο τον οποίο τοποθέτησε επικεφαλής της δημιουργίας ως διαχειριστή της κτίσεως και ανώτερο όλων των δημιουργημάτων. Παρότι ο Θεός θα μπορούσε να κατασκευάσει τον κόσμο τέλειο, εντούτοις δεν το κάνει, αλλά τον δημιουργεί "καλώς λίαν", πάρα πολύ καλό, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο τις προϋποθέσεις για να μπορεί ο άνθρωπος να παρέμβει και με τρόπο απόλυτα ελεύθερο να ενεργήσει. Για τον σκοπό αυτό ο Θεός προικίζει τον άνθρωπο με διάφορα χαρίσματα τα οποία χρησιμοποιώντας τα μπορεί να αξιοποιήσει την δημιουργία προς όφελός του και υλικό και πνευματικό.

       Στα χαρίσματα με τα οποία στολίζει ο Θεός τον άνθρωπο, γνωστά και ως τάλαντα, αναφέρεται η σημερινή ευαγγελική περικοπή, με την διήγηση της παραβολής των ταλάντων. Τα τάλαντα στην παραβολή αυτή σημαίνουν τα χαρίσματα του Θεού, την ευφυΐα, την σοφία, την τέχνη, τον πλούτο, το αξίωμα και άλλα παρόμοια.

       Παρατηρώντας την παραβολή θα διαπιστώσουμε ότι η διανομή των χαρισμάτων γίνεται κατά τρόπο άνισο. Άλλος παίρνει πέντε, άλλος δύο, άλλος ένα. Κανένας όμως δεν μένει χωρίς τάλαντο. Εκ πρώτης όψεως θα μπορούσε να σκεφθεί κανείς ότι αυτή η άνιση κατανομή αποτελεί αδικία, και επομένως εφόσον ο Θεός είναι εκείνος που χαρίζει τα τάλαντα, άρα ο Θεός είναι άδικος. Όμως μακριά από εμάς τέτοια βλασφημία. Όχι μόνον αδικία δεν δείχνει αυτή η άνιση κατανομή, αλλά αντιθέτως δείχνει το πόσο μεγάλη είναι η αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο. Μοιράζει σε όλους τάλαντα, στον καθένα όμως δίνει τόσα όσα επιτρέπουν οι δυνάμεις του για να καλλιεργήσει. Κατά αναλογία του καθενός, τόσα τάλαντα εμπιστεύεται ο Θεός, όσα ο καθένας μπορεί να πολλαπλασιάσει. Ίσως μάλιστα το πέντε, το δύο και το ένα χρησιμοποιήθηκαν ως παράδειγμα για να επισημανθεί η έννοια του περισσότερου και του λιγότερου, μπορεί όμως να ερμηνεύσει κανείς τα πέντε ως οι πέντε αισθήσεις, τα δύο για την σύνθεση του ανθρώπου από δύο ουσίες την ψυχή και το σώμα και το ένα για την μία και μοναδική υπόστασή του.[1]

       Ανεξαρτήτως λοιπόν από τον αριθμό των ταλάντων που έχει ο κάθε άνθρωπος , ο σκοπός είναι ένας˙ να πολλαπλασιαστούν τα τάλαντα. Ο πολλαπλασιασμός αυτός είναι υπόθεση του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Στο σημείο αυτό, σ' αυτήν την διαδικασία ο Θεός δεν παρεμβαίνει. Βοηθά στον αγώνα μας για τον πολλαπλασιασμό των ταλάντων, εφόσον εμείς ειλικρινά του το ζητήσουμε. Στον καθένα μας έδωσε τα χαρίσματα του, τα τάλαντά του όπως είπαμε, κατά την δύναμή του και τα άφησε στην ελευθερία και στην κρίση μας. Δεν συμμετέχει στην διαχείριση αυτών των ταλάντων. Ένα όμως είναι βέβαιο, ότι θα' ρθει καιρός που θα μας ζητήσει λογαριασμό για τον τρόπο με τον οποίο μεταχειριστήκαμε τα τάλαντα που μας έδωσε. Θα μας ελέγξει αν τα αυξήσαμε ή αν τα κρύψαμε και ανάλογη βεβαίως θα είναι και η αμοιβή μας.[2]  

       Βεβαίως ο Θεός επειδή είναι ακριβοδίκαιος δεν θα μας κρίνει για το πόσα κάναμε, αλλά για το πόσα μπορούσαμε να κάνουμε. Μικρό το σταμνί σου; Λίγο το νερό που θα ζητήσει. Όχι όμως να είναι και τελείως άδειο!

       Το πόσο τώρα ο καθένας από εμάς έχει πολλαπλασιάσει τα χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός είναι εύκολο να διαπιστωθεί, διότι τα αποτελέσματα αυτά, πάντα γίνονται ορατά. Δεν υπάρχει περίπτωση να αυξήσει κάποιος έστω και ένα από τα χαρίσματά του και να μην γίνει αντιληπτό. Ακόμα κι αν θελήσει να το κρύψει, γίνεται φανερό από μόνο του. Τα χαρίσματα του Θεού είναι φωτεινά όπως ο ήλιος και λαμπερά σαν το χρυσάφι. Όταν λοιπόν καλλιεργούνται, γίνονται αντιληπτά από την φωτεινότητα και την λαμπρότητά τους.

       Σε ότι αφορά σ' εμάς τους Χριστιανούς τους Ορθοδόξους, έχουμε όλοι μας τουλάχιστον ένα μεγάλο χάρισμα, ένα σπάνιο τάλαντο, μια σπουδαία δωρεά που λέγεται Ορθόδοξη Πίστη.

       Αγαπητοί μου αδελφοί, στην ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε ποιος ήταν εκείνος που καταδικάστηκε; Εκείνος που έκρυψε το τάλαντό του. Το να καλλιεργούμε, να αξιοποιούμε και να προβάλλουμε τα τάλαντα μας δεν είναι κακό, δεν αποτελεί πράξη εγωισμού. Αντιθέτως με τον τρόπο αυτό παραδειγματίζουμε και παρακινούμε και τους άλλους.

       Για πάμε να δούμε τώρα μαζί, τι κάνουμε με το τάλαντο που έχουμε από κοινό όλοι μας. Αυτό της Ορθόδοξης Πίστης. Το καλλιεργούμε, το προβάλλουμε όσο πρέπει; Κατ' αρχήν ομολογούμε την Πίστη μας; Αισθανόμαστε περήφανοι που είμαστε Χριστιανοί Ορθόδοξοι; Τηρούμε όσα ορίζει η Πίστη μας;

·      Κάνουμε ας πούμε, το σταυρό μας με άνεση όταν και όπου χρειάζεται ή υπάρχουν στιγμές που ντρεπόμαστε, γιατί το περιβάλλον στο οποίο βρισκόμαστε μπορεί να μας χαρακτηρίσει οπισθοδρομικούς, αν κάνουμε το σταυρό μας;

·      Όταν ακούμε να υβρίζεται ο Χριστός, η Υπεραγία Θεοτόκος, τα Θεία, τα Άγια και τα Ιερά της Πίστεώς μας αντιδρούμε ή αδιαφορούμε; Υπάρχουν ορισμένοι που επικαλούμενοι λόγους ευγενείας ή ακόμα και χριστιανικής συμπεριφοράς δέχονται αιρετικούς στα σπίτια τους, όπως λόγου χάρη ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά, οι οποίοι τι κάνουν ουσιαστικά; Βρίζουν την Πίστη μας. Ας λείπουν σε τέτοιες περιπτώσεις οι ευγένειες, σε εκείνους που μας συμπεριφέρονται με αγένεια, εχθρικά και επιθετικά. Άλλωστε "η ευγένεια είναι αρετή ευγενικού ήθους, καλή αγωγή στο λόγο και στις πράξεις. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ευγένειας είναι το γενναίο φρόνημα,  η ελευθερία, η φιλοτιμία, η αφθονία, η χάρη, η μεγαλοφροσύνη, η μεγαλοψυχία, η ευκοσμία, το θάρρος, η αγαθή προαίρεση, ο άριστος τρόπος, η δικαιοσύνη, η αλήθεια. Ευγένεια είναι η καθ' ολοκληρίαν αρετή".[3]

·      Να πούμε και για την νηστεία; Πόσα φιλοσοφήματα δεν έχουμε εφεύρει για να την απαξιώσουμε, να αποδείξουμε ότι είναι αχρείαστη. Υπάρχουν κάποιοι που νηστεύουν στο σπίτι τους, έχουν όμως μεγάλη δυσκολία να δηλώσουν ότι νηστεύουν όταν βρεθούν σε άλλο τραπέζι και μάλιστα καλεσμένοι. Μ' έχουν ρωτήσει πολλές φορές: "Είμαι καλεσμένος σε τραπέζι από φίλους γερμανούς και είναι περίοδος νηστείας. Δεν θέλω να τους φέρω σε δύσκολη θέση, να τους προσβάλω. Τι να κάνω. Πειράζει αν φάω και κρατώ μετά μια άλλη φορά νηστεία;" Βλέπετε, η λύση έτοιμη. Ακριβώς, η Ορθόδοξη ιδιότητα είναι σαν την πινακίδα του αυτοκινήτου. Όποτε θέλεις την κυκλοφορείς, όποτε θέλεις την καταθέτεις. Η ιδιότητα του Χριστιανού του Ορθοδόξου είναι ανεξίτηλη. Δεν φεύγει με τίποτα, όσο κι αν την αμαυρώσουμε, ό,τι κι αν γίνουμε μετά. Μόνο την ημέρα της Κρίσεως θα μας την αφαιρέσει ο Χριστός, εφόσον χωρίς αιτία την προδώσαμε, για να μας κατατάξει εκεί που πρέπει, γιατί στην κόλαση δεν χωράνε και γι' αυτό δεν πάνε οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Αν πεις αδελφέ μου, ότι η πίστη σου δεν σου επιτρέπει εκείνη την στιγμή να φας, όχι μόνο δεν φέρνεις τον άλλο σε δύσκολη θέση αλλά τον προβληματίζεις κιόλας θετικά, τον παρακινείς πνευματικά. Αλήθεια, τι θα έκανες στην περίπτωση που τα φαγητά θα ήταν αντίθετα με την υγεία σου; Θα έτρωγες για να μην προσβάλεις τον οικοδεσπότη και μετά θα πήγαινες νοσοκομείο; Όχι βέβαια! Ε, κάνε το ίδιο και για τον Χριστό.

·      Καλλιεργούμε το τάλαντο της Ορθόδοξης Πίστης μας, το συντηρούμε και συνάμα το κρατούμε καθαρό; Πώς; Εκκλησιαζόμαστε, εξομολογούμαστε, κοινωνούμε των αχράντων μυστηρίων ή το καταντήσαμε αυτό το τάλαντο κιτρινισμένο χαρτί πεταμένο στο συρτάρι;

     Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, η ουσία είναι μία. Ανά πάσα στιγμή μπορούμε το ανανεώσουμε αυτό το μεγάλο χάρισμα της Ορθόδοξης Πίστης. Μην πλανόμαστε ότι, μπορούμε να αναδείξουμε τα άλλα τάλαντα, τα άλλα χαρίσματα που μας έδωσε ο Θεός, ενώ το τάλαντο της πίστεως το έχουμε κρυμμένο.

     Χρειαζόμαστε μεγάλη και συστηματική προσπάθεια για την γνώση του θελήματος του Θεού και εξίσου ουσιαστική προσπάθεια για την εφαρμογή αυτού του αγίου θελήματός του. Για τον λόγο αυτό ακριβώς, γι' αυτόν τον σκοπό πρέπει να αξιοποιήσουμε το χάρισμα της θείας Χάρης και το τάλαντο της Ορθόδοξης Πίστεως που μας έδωσε ο Θεός.[4] Γένοιτο!    

                                                 

---

[1] Νικηφόρου Θεοτόκη, Κυριακοδρόμιον, έκδοση Ματθαίου Λαγγή, Αθήναι 1984, τ. Γ΄, σ.217

[2] Αρχιεπισκόπου Κρήτης Τιμοθέου, Ο Χριστός και η Κοινωνία, Β΄ έκδοση, Ηράκλειον-Κρήτης 1981, σ. 274

[3] Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, Το Γνώθι σαυτόν, εκδόσεις Άθως, Αθήνα 2012, έκδοση Δ΄, σ. 277-278

[4] Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου (Κ. Στύλιου), Λόγος Ζωής, εκδόσεις Άθως, Αθήνα 2001, σ. 122